Złamanie nasady dalszej kości promieniowej to jeden z popularniejszych urazów, jeśli chodzi o kończyny górne. Z racji tego, że często bywa ono spowodowane rozwojem osteoporozy, spotykane jest głównie u kobiet w wieku dojrzałym. Do najczęstszych przyczyn złamania tego typu należy upadek na wyprostowaną rękę. Warto wiedzieć, na czym polega złamanie nasady dalszej kości promieniowej, a także – w jaki sposób się je leczy.
Złamanie nasady dalszej kości promieniowej – przyczyny
Złamanie nasady dalszej kości promieniowej bywa nazywane złamaniem typu Collesa. Jest to bardzo częsty uraz kończyny górnej. Osteoporoza, która rozwija się u pacjenta, znacznie zwiększa podatność kości na złamania podczas wypadków losowych.
Opisany powyżej uraz zazwyczaj spotyka kobiety w okresie menopauzalnym. Czynnikiem rodzaju są także różnego rodzaju schorzenia układowe, które sprzyjają złamaniom.
Złamanie Collesa zazwyczaj przebiega w ten sposób, że podczas potknięcia pacjent w próbie asekuracji upada na wyprostowaną rękę.
Jakie są objawy złamania nasady dalszej kości promieniowej?
Jeśli chodzi o objawy złamania nasady dalszej kości promieniowej, to bywają one bardzo zróżnicowane. Zdarza się także, że złamanie następuje w wyniku przeciążenia kończyny górnej. Objawy, które mogą sugerować wystąpienie złamania tego typu, to między innymi:
- ból nadgarstka narastający podczas ruchu
- obrzęk nadgarstka
- zaczerwienienie i ocieplenie skóry nad stawem
- tkliwość palpacyjna
- widoczna deformacja
- mocno ograniczony zakres ruchu kończyny górnej
- upośledzenie czucia.
Zdarza się, że w przebiegu złamania przedramienia u pacjenta dochodzi również do uszkodzenia okolicznych nerwów i naczyń krwionośnych.
Jak wygląda diagnostyka złamania nasady dalszej kości promieniowej?
Proces diagnostyki tego typu złamania zawsze rozpoczyna się od przeprowadzenia wywiadu z pacjentem. Dzięki temu lekarz jest w stanie ustalić, w jaki sposób doszło do urazu i sklasyfikować wstępnie jego rodzaj. Po przeprowadzeniu wywiadu lekarz zajmuje się oceną dolegliwości bólowych, zakresu ruchu oraz ewentualnych obrzęków.
Standardem w procesie diagnostycznym będzie wykonanie badania rentgenowskiego, które pozwoli ocenić zakres uszkodzeń. Lekarz może ustalić, czy złamanie nastąpiło z przemieszczeniem, a także czy obecne są ewentualne odłamy kostne. Jeśli występuje potrzeba nastawienia kości, specjalista wykona je w znieczuleniu. Po przeprowadzeniu tego zabiegu ponownie ocenia się ustawienie kości przez wykonanie kolejnego zdjęcia rtg. Unieruchomienie uszkodzonej kończyny polega na założeniu opatrunku gipsowego.
Jak wygląda leczenie złamania nasady dalszej kości promieniowej?
Jeśli doszło do złamania bez przemieszczenia, unieruchomienie gipsowe na przedramię zakładana jest na okres co najmniej 8 tygodni. W urazie prostym w gips zostaje zaopatrzone przedramię, łokieć oraz ramię.
Bywa, że już po upływie trzech tygodni lekarz może podjąć decyzję o skróceniu opatrunku do przedramienia. Dzięki temu pacjent może wcześniej rozpocząć częściową rehabilitację. To, czy jego łokieć pozostanie unieruchomiony, zależne jest od tego, czy żadne kostne odłamy nie uległy przemieszczeniu.
W sytuacji, kiedy złamanie nasady dalszej kości promieniowej nastąpiło z przemieszczeniem wielu kostnych odłamów, konieczne będzie zastosowanie leczenia operacyjnego. Zazwyczaj stosuje się w tym celu druty Kirschnera. Dzięki nim można zmienić pozycję elementów kostnych, a następnie unieruchomić kończynę w ortezie. Druty usuwa się najwcześniej po upływie 3 tygodni.
Jak wygląda rehabilitacja po złamaniu Collesa?
Celem rehabilitacji po złamaniu nasady dalszej kości promieniowej jest odzyskanie przez pacjenta funkcjonalności kończyny górnej, siły mięśniowej, a także pełnego zakresu ruchu. Specjaliści w tym celu wykorzystują techniki rozluźniania mięśniowego, a także terapię manualną, której celem jest przywrócenie właściwego ułożenia oraz ruchomości struktur całego stawu promieniowo-nadgarstkowego oraz nadgarstka. Rehabilitacja podobnie wygląda, jeśli u pacjenta doszło do złamania kości promieniowej z przemieszczeniem.
Ćwiczenia, które pacjent wykonuje po złamaniu kości promieniowej bądź nadgarstka polegają na mobilizacji. Pacjent może dodatkowo, po wcześniejszej konsultacji z fizjoterapeutą, wykonywać ćwiczenia izometryczne. Warto jednak pamiętać o tym, że pożądane efekty przyniosą one jedynie wtedy, kiedy będzie wykonywać się je systematycznie i we właściwy sposób.
Rehabilitacja ręki po złamaniu dalszej nasady kości promieniowej często opiera się również na działaniu odciążającym oraz stabilizującym. Pacjenci często mogą korzystać również z magnetoterapii oraz magnetostymulacji, które przyspieszają regenerację tkanek i proces osteogenezy.
Nieocenionym wsparciem często okazuje się również masaż wirowy kończyn górnych, który poprawia kondycję skóry, elastyczność struktur oraz pozytywnie wpływa na ukrwienie. Podobne efekty można osiągnąć w domu, naprzemiennie polewając miejsce urazu ciepłą i zimną wodą przez co najmniej kilka minut.
Po zakończeniu rehabilitacji, jeśli do złamania doszło w miejscu pracy bądź też w szkole, można ubiegać się o odszkodowanie.
Jakie są powikłania złamania nasady dalszej kości promieniowej?
Pacjenci, którzy ulegli złamaniu kości promieniowej, często skarżą się na zmiany pourazowe. Wspomnieć tutaj warto uszkodzenie struktur naczyniowych, dysfunkcję ścięgien mięśni zginaczy, a także zespół cieśni nadgarstka. Pacjent może także odczuwać bolesne przykurcze. Utrwalenie zmian w tkankach może także być przyczyną charakterystycznego, nieprawidłowego ułożenia ręki, które nieco przypomina szpony ptaka.
Po złamaniu kości promieniowej u pacjenta może rozwinąć się także algodystrofia, która prowadzi do zubożenia tkanki kostnej i mięśni w okolicy urazu, a także do bardzo dużej przeczulicy. Zespół ten często jest rezultatem nieprawidłowo założonego gipsu bądź też nieodpowiednio ułożonej w unieruchomieniu kończyny.
Trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że rehabilitacja po złamaniu nasady dalszej kości promieniowej jest bardzo istotna. Specjalista będzie nieustannie obserwował pacjenta i zwracał uwagę na wszelkie nieprawidłowości i możliwe powikłania. Trzeba pamiętać o tym, że w pierwszej fazie powrotu do zdrowia, pacjent wciąż może odczuwać sztywność i obrzęk kończyny. Ćwiczenia ruchowe powinny opierać się o lekkie aktywności, które nie wymagają dużego napięcia mięśni i są w stanie przywrócić prawidłowy zakres ruchu.
Czas, w którym pacjent powinien rozpocząć ćwiczenia wzmacniające, będzie różnił się w zależności od stopnia skomplikowania jego przypadku. Podczas gdy niektórzy mogą rozpocząć podstawowe ćwiczenia już po kilku dniach rehabilitacji, inni dostaną na nie przyzwolenie dopiero po kilku tygodniach. Ćwiczenia wzmacniające obejmują ćwiczenia siłowe dłoni, ramion oraz mięśni przedramienia, a także ćwiczenia zakresu ruchu.
