Depresja sezonowa to pojęcie często używane w języku potocznym, odnoszące się do nadmiernie obniżonego nastroju w czasie miesięcy jesienno-zimowych. Zgodnie z oficjalnymi statystykami nawet 2% populacji Europy cierpi na depresję sezonową, a w Polsce to zaburzenie dotyczy od 700 do 800 tysięcy osób.
Czym jest depresja sezonowa i jakie są jej przyczyny?
Depresja sezonowa w profesjonalnym języku psychologicznym jest określana jako sezonowa choroba afektywna (ang. SAD, Seasoal Affective Disorder). Najważniejszą cechą tego zaburzenia jest jego sezonowość i cykliczność, co oznacza, że objawy nawracają w takich porach roku, gdy jest niewiele słońca, a więc od późnej jesieni do wczesnej wiosny. Warto zaznaczyć, że symptomy SAD można zaobserwować na różnych szerokościach geograficznych, jednak najczęściej tam, gdzie ilość światła słonecznego drastycznie zmniejsza się w pewnych porach roku, a więc na przykład w Polsce. Najważniejszą przyczyną depresji sezonowej są więc zmiany w długości dnia i nocy, a także powiązane z tym zmniejszenie intensywności światła słonecznego. Zdaniem badaczy nie można wskazać konkretnego genu, który powoduje depresję sezonową, natomiast można mówić o istnieniu pewnych ogólnych uwarunkowań genetycznych, prowadzących do zwiększonej zapadalności na to zaburzenie. Uznaje się także, że spore znaczenie ma ilość przyjmowanej witaminy D, szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Do najważniejszych objawów depresji sezonowej można zakwalifikować:
- uczucie smutku, płaczliwość;
- nadmierne zmęczenie, brak radości życia;
- zmiany apetytu, na przykład zmniejszenie lub zwiększenie;
- problemy z zasypianiem lub wybudzanie się wcześnie rano;
- powtarzające się uczucie niepokoju.
Jak poradzić sobie z depresją sezonową?
Leczenie depresji sezonowej różni się od sposobów postępowania w przypadku innych zaburzeń nastroju. Już od lat 80. XX wieku stosowana jest fototerapia, która opiera się na naświetlaniu światłem, zwykle w godzinach porannych. Zwykle czas takiego zabiegu wynosi od 30 do 120 minut. Zwykle po około dwóch tygodniach, ilośc melatoniny w organizmie jest odpowiednia, a symptomy depresji sezonowej zmniejszają się i nie są aż tak dotkliwe. Fototerapia jest uznawana za metodą bezpieczną, chociaż u osób ze stwierdzonymi wadami wzroku, zwykle konieczne jest otrzymanie zgody lekarza okulisty. W przypadku SAD dobrym rozwiązaniem jest również psychoterapia, która w znacznym stopniu może pomóc w zmniejszeniu objawów i zrozumieniu ich przyczyn. Na stronie hedepy.com znajdziesz pomoc ze strony różnych psychoterapeutów, nie tylko w języku angielskim, ale także ukraińskim. Zwykle pacjentom z depresją sezonową polecana jest psychoterapia poznawczo-behawioralna (CBT), która jest skuteczną formą oddziaływania. Z psychoterapii wynikają dłuższe korzyści w życiu, natomiast na efekty trzeba poczekać dłużej niż w przypadku fototerapii. Możliwe jest jednak łączenie obu tych form leczenia, co przynosi doskonałe rezultaty. DOdatkowo zalecane jest podawanie witaminy D od października do kwietnia, co może być dobrą metodą prewencyjną.
